رویا و سیاست در تاریخ حکومت های میانه تاریخ ایران از قرن چهارم تا هشتم هجری

پایان نامه
چکیده

دوره میانه ی تاریخ ایران به جهت تکوین حکومت های ایرانی و رویارویی با نهاد خلافت یکی از مهمترین دوره های تاریخی به لحاظ سیاسی به شمار می رود. از این رو، حفظ و تحکیم سلطنت، مقابله با بحران ها و مشکلات سیاسی ناشی از تزلزل قدرت و نیز فائق آمدن بر برخی از چالش های مشروعیتی، دغدغه اصلی صاحبان قدرت سیاسی در این دوره محسوب می شود. سلاطین و متفکران حکومتی سده های میانه از هر وسیله ای چون اعتقادات رایج در جامعه و مورد قبول افکار عمومی، جهت حفظ و تحکیم پایه های قدرت خویش و غلبه بر موانع سیاسی و مشکلات احتمالی بهره می بردند. رویا و تظاهر به خواب دیدن به عنوان ابزار برقراری ارتباط با مبدأ غیب و الهام از عالم قدسی و ماورایی، روشی بود که به رغم عدم اعتبار و حجیّت در نزد دانشمندان علم اصول، مورد توجه سلاطین و نخبگان سیاسی پیرامون آنان بوده است. در همین راستا پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و استفاده از منابع معتبر تاریخی، دلایل و زمینه های کاربرد رویا را مورد بررسی قرار داده و با تبیین روش های بهره مندی سلاطین از این عنصر سیاسی، کارکرد های آن را در ابعاد و زمینه های مختلف حکومتی ترسیم نموده است.کلید واژه: کارکرد رویا، قدرت الوهی، جعلیات رویا، مبلغان سیاسی، نمادپردازی، سیاست حکومت های میانه ایران

منابع مشابه

تاریخ چشم‌پزشکی مسلمانان تا قرن پنجم هجری

پزشکان مسلمان در مسیر شناخت و درمان بیماری‌های چشم همت فراوان گماشتند. آنان در گام اول به مطالعه، بررسی و ترجمه کتب و مقالات چشم‌پزشکی متعلق به تمدن‌های دیگر نظیر یونانی، سریانی، هندی، ایرانی و غیره پرداختند؛ ولی تلاش ایشان به مطالعه و ترجمه کشفیات گذشتگانی چون جالینوس، بقراط و دیگر پزشکان تمدن‌های روزگار خود محدود نشد. آن‌ها در گام بعدی با نگارش مقالات و کتب فراوان، به علم چشم‌پزشکی خدمات شایا...

متن کامل

بررسی حقوق بیمار در تاریخ بیمارستان های ایران و اسلام از آغاز تا قرن 8 هجری

ساخت و ابداع بیمارستان در تاریخ پزشکی دنیا حداقل به حدود هزارو هفتصد سال پیش باز می گردد. پس از آن در دوره اسلامی نیز این ساختار مهم در پزشکی ، در ایران و سایر سرزمینهای اسلامی به اعتلا و اوج می رسد. در این راستا از موضوعهای بسیار مهم جایگاه حقوق بیمار و نحوه نگرش به بیمار در سیر تاریخ بیمارستانها می باشد که می تواند به روشن شدن نقش اسلام و ایران در تکوین تاریخ پزشکی دنیا کمک نماید. از اینرو در...

متن کامل

بررسی و تحلیل گفتمان فتوّتِ صوفیانه در تاریخ اسلام از قرن سوم تا هشتم هجری قمری

در تاریخ اسلام، فتوّت و جوانمردی به عنوان یک نظام اخلاقی به دو شاخه ی عملی (فردی و اجتماعی) و نظری (تدوین و نگارش فتوت­نامه ها و رسائل) تقسیم می­شود. فتوّتِ صوفیانه که تقریباً از قرن سوم هجری تکوین یافت؛ حاصل ارتباط متقابل فتوّت با تصوّف و شاخه­های مهم آن یعنی ملامتیه و قلندریه بود. فتوّتِ صوفیانه به تدریج در قرن ششم هجری به یک نهاد سیاسی تبدیل و پس از سقوط خلافت عباسی، در عصر مغولان و ایلخانان در مناط...

متن کامل

تاریخ قبچاق خانی، تاریخ عمومی ناشناخته‌ای از قرن دوازدهم هجری

چکیده دوره دوم تیموریان هند (1118-1274هـ) از جمله دوره‌هایی است که تألیف کتب تاریخی در آن رونق داشته و به لحاظ کمی، بسیار پرشمار است. کتاب تاریخ قبچاق خانی به دست قبچاق خان، از امرای نظامی دستگاه تیموری/بابُری، در همین دوره نوشته شده و در بردارنده اطلاعاتی نو از رویدادهای روزگار اوست. کتاب در زمره تاریخ‌های عمومی است و سبکی ساده، روان و بی تکلف دارد و به زبان فارسی نگاشته شده است. نویسنده تلاش ک...

متن کامل

سیر تحول تبیین‌‌های مورخان مسلمان از قرن چهارم تا هشتم هجری

«تبیین» به‌عنوان مسئله‌ای مهم از مسائل فلسفه تاریخ، علم تاریخ و نیز تاریخ‌‌نگاری با همه انواع، مدل‌‌ها و الگوهایی که دارد، عهده‌دار بیان رابطه منطقی میان رویدادها، تغییرات و تحولات تاریخی از یک سو و چرایی و چگونگی آنها از سوی دیگر است. توجه به روش‌‌ها و الگو‌‌های تاریخ‌نگاری مورخان مسلمان می‌تواند مبادی افکار و ایده‌‌های مربوط به تبیین‌‌ها در ارتباط با رخداد‌‌های تاریخ اسلام را بنمایاند. چنان‌ک...

متن کامل

حکومت آرمانی از نگاه شاعران و نویسندگان قرن چهارم تا هفتم هجری

پادشاهی، در باور و فرهنگ ایرانیان، مدّت‌ها فرّه‌ای ایزدی به حساب می‌آمد. شاهان گرچه به مددِ زر و زور یا به طریق موروثی بر اریکة قدرت تکیه می‌زدند، در حقیقت حکومت را هدیه‌ای از جانب پروردگار و حقّ مسلّمِ خود می‌دانستند. اگر ما نیز این عقیدة نااستوار را، صحیح فرض کنیم، باید بگوییم کمتر پادشاهانی در طول تاریخ وجود داشته‌اند که قدر این موهبت الهی را دانسته و از آن در جهت منافع و مصالح جامعه استفاده کرده ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023